Χρήστος Λαζος - Ο υπολογιστής των Αντικυθήρων

Ήταν ένα αστρονομικό όργανο μεγάλης αξίας (όπως αποδείχθηκε μετά από 25 χρόνια μελέτης του καθηγητή DEREK DE SOLLA PRICE). Ενα σύνολο από 30 διαφορετικά γρανάζια έδινε πληροφορίες για τις κινήσεις του Ήλιου της Σελήνης και των πλανητών στον Ζωδιακό κύκλο .

Το κομμάτι ενός αρχαίου μηχανισμού, εντοπίζει τις βαθιές ρίζες της μοντέρνας τεχνολογίας.

Τα μαθηματικά, η φυσική, η αστρονομία και άλλες επιστήμες απέκτησαν νόημα στο μυαλό των αρχαίων Ελλήνων. Ίσως τελικά ακόμα και η τεχνολογία των υπολογιστών να μην είναι σύγχρονη ανακάλυψη &

Όταν ένας Έλληνας σφουγγαράς ονομαζόμενος Ηλίας Σταδιάτος ανακάλυψε το ναυάγιο ενός εμπορικού πλοίου, στα ανοιχτά του μικρού νησιού των Αντικυθήρων, εν έτη 1900, ήταν τα αγάλματα που κείτονταν στο βυθό της θάλασσας αυτά που τον εντυπωσίασαν.

Το φορτίο του εμπορικού πλοίου περιλάμβανε επίσης κοσμήματα, πήλινα αντικείμενα και σκεύη, κρασί, έπιπλα αριστοτεχνικά φτιαγμένα, και μπρούτζινα, όλα του 1ου π.Χ. αιώνα. Αλλά όπως αποδείχτηκε στη συνέχεια το πιο σημαντικό εύρημα ήταν μερικοί πράσινοι διαβρωμένοι μπρούτζινοι σβώλοι, τα απομεινάρια μιας συσκευής πολύπλοκης σε κατασκευή.

Ο υπολογιστής των Αντικυθήρων, (όπως είναι ευρύτερα γνωστό το εύρημα) φυλάσσονταν αρχικά σε ένα ξύλινο κουτί στο μέγεθος ενός κουτιού παπουτσιών, με πίνακες στο εξωτερικό και μια πολύπλοκη συναρμολόγηση μπρούτζινων οδοντωτών τροχών στο εσωτερικό. Μετά από ακτινοσκόπηση των θραυσμάτων κατά την οποία καταμετρήθηκαν 30 διαφορετικά εξαρτήματα, ο Derek Price ένας Ιστορικός Επιστήμης του Πανεπιστημίου του Yale, οδηγήθηκε στο συμπέρασμα ότι ο μηχανισμός ήταν ένας Αστρονομικός υπολογιστής ικανός να προβλέπει τις θέσεις του ήλιου και της σελήνης στο Ζωδιακό για οποιαδήποτε ημερομηνία.

Μια νέα ανάλυση όμως απέδειξε ότι η συσκευή ήταν πολύ πιο έξυπνη απ’ ότι φανταζόταν ο Price, ενισχύοντας τη θεωρία του για μια αρχαία Ελληνική παράδοση μιας πολύπλοκης μηχανικής τεχνολογίας.

Οι αρχαίοι Ελληνες πίστευαν σε ένα σύμπαν με κέντρο του τη Γη και εξηγούσαν τις κινήσεις των ουράνιων σωμάτων χρησιμοποιώντας εξεζητημένα μοντέλα που βασίζονταν σε επίκυκλους όπου κάθε σώμα περιγράφει έναν κύκλο (τον επίκυκλο) γύρω από ένα σημείο που το ίδιο περιστρέφεται γύρω από τη γη.

Σε γραπτά του Κικέρωνα από τον πρώτο αιώνα π.Χ, αναφέρεται ένας μηχανισμός «πρόσφατα κατασκευασμένος από τον φίλο μας τον Ποσειδώνιο, ο οποίος αναπαράγει τις κινήσεις του ήλιου, της σελήνης και ακόμα πέντε πλανητών.»

Επίσης λέγεται ότι ο Αρχιμήδης είχε κατασκευάσει ένα μικρό πλανητάριο και δύο ακόμα παρόμοιες συσκευές λέγεται ότι έχουν διασωθεί από την πτώση των Συρακουσών το 212 π.Χ. Αυτά δείχνουν ότι οι αρχαίες αναφορές και ο μηχανισμός του Wright ίσως να έχουν κάποια πραγματική βάση.

Η θεωρία του Price επίσης βρίσκει υποστηρικτές. Ο ίδιος πίστευε ότι ο μηχανισμός των Αντικυθήρων αποδείκνυε την ύπαρξη πολύπλοκης μηχανολογικής τεχνολογίας ανάμεσα στου αρχαίους Έλληνες ή οποία, μεταφέρθηκε μέσω του αραβικού κόσμους και δημιούργησε τις βάσεις για την κατασκευή των ρολογιών στην Ευρώπη.

Η καταγωγή της σύγχρονης τεχνολογίας, από τις σιδηροδρομικές μηχανές μέχρι τα ρομπότ, μπορεί να εντοπίζεται σε περίτεχνα μηχανικά παιχνίδια του 18ου αιώνα. Και τα παιχνίδια αυτά μπορεί με τη σειρά τους να οφείλουν τη δημιουργία τους στην τέχνη της κατασκευής ρολογιών.

Η τέχνη αυτή, όπως και πολλές άλλες του σύγχρονου κόσμου, φαίνεται να έχουν τις ρίζες τους στην αρχαία Ελλάδα.